Hoe vaak moet smeerolie vervangen worden?
Dat is een vraag die we regelmatig horen. Ons advies is daarbij altijd hetzelfde als dat van de fabrikant. In de meeste gevallen betekend dat na een bepaald aantal draaiuren, maar in ieder geval om de 12 maanden. Soms komt het voor dat het dan lijkt of er nog perfecte olie uitgepompt wordt, doordat er maar heel weinig draaiuren zijn geweest sinds de laatste oliewisseling. De eerste reactie is dan; “Dat is toch niet nodig?” Helaas is dat niet zo heel gemakkelijk te bepalen.
De smeerolie heeft bepaalde eigenschappen nodig om de motor in goede staat te houden. Wanneer er bij een service beurt zwarte en verbrandde, afgewerkte olie uit een carter gepompt wordt is het maar de vraag of die olie nog wel voldeed en of er geen beschadigingen door zijn ontstaan. Daarnaast kan olie door vocht en zuurstof verouderen, dus als het er nog mooi schoon uitziet, kunnen een aantal belangrijke eigenschappen toch al sterk verminderd zijn. Bij twijfel kunt u olie laten testen in een laboratorium.
Er zijn genoeg verhalen van motoren die jarenlang op dezelfde olie liepen zonder dat er problemen ontstonden. Dat is helemaal niet onmogelijk, maar het gaat daarbij vaak om motoren uit eerdere generaties die, voor hun formaat, relatief weinig vermogen leveren of simpelweg weinig gebruikt worden. Het zal hierbij nooit om moderne, thermisch zwaarbelaste, vaak gebruikte motoren gaan. Daarnaast zijn eigenaren van motoren die er op moeten kunnen vertrouwen dat de motor werk als ze hem starten vaak niet degenen die zoiets uitproberen. Ook is de term “zonder problemen” niet altijd terecht. De vraag is of de motor nog wel kan wat hij hoort te kunnen. Alleen starten en draaien is niet waar hij voor gemaakt is. Op vol vermogen goed presteren wordt niet vaak van zo’n motor gevraagd.
Olie moet smeren, warmte afvoeren, de metalen conserveren en vuil en vocht opnemen en in het filter achterlaten. Het filter is daarom net zo belangrijk als de olie. Wissel ze samen.
De kosten van een complete vulling smeerolie zijn doorgaans een fractie van de waarde van de motor, terwijl de motor alleen maar kan werken als hij goed gesmeerd wordt.
Welke olie moet er in mijn motor?
Het advies is altijd om de aanwijzingen van de motorfabrikant op te volgen. Dat betekend niet dat de olie bij de dealer gekocht moet worden, het gaat daarbij om de eisen die de motorfabrikant stelt aan de olie. Vrijwel elke oliemaatschappij kan een geschikte olie leveren.
Er zijn een aantal instanties die normen hebben bedacht om de olie te classificeren, er is van de meeste van deze normen een vermelding op de olieverpakking.
Voorbeeld uit een motor handleiding.
Smeerolie wordt continue verbeterd en veranderd. Deze ontwikkelingen gaan samen met de fabricage van motoren waar steeds meer van gevraagd wordt terwijl ze steeds kleiner worden. De naamduiding 15W40 zegt iets over hoe de motor gebruikt wordt, maar een 15W40 van nu is iets heel anders dan een 15W40 van jaren geleden. Dat betekend dus ook dan een motor waarvoor de fabrikant 15W40 olie adviseert niet zomaar elke 15W40 mag hebben. Lees de complete voorschriften in de motorhandleiding en het complete etiket op de olieverpakking.
Hoe wordt motorolie gewisseld?
De olie wordt tijdens het draaien van de motor rond gepompt door de smeeroliepomp. Als de motor gestopt wordt loopt de meeste olie naar beneden in het carter.
Om de olie te wisselen wordt een externe pomp aangesloten op het laagste deel van het carter, om er zeker van te zijn dat er zoveel mogelijke olie uit komt. Sommige fabrikanten leveren de motor met een handpompje er bij, maar soms is het even puzzelen hoe de olie er het gemakkelijkst uit komt. Vaak helpt het wel om de motor even goed warm te laten draaien, dan is de olie wat dunner en pompt het goed.
Peil het olieniveau in het carter voordat u begint met pompen en controleer naderhand hoeveel liter er uit is gekomen. Deze hoeveelheid moet ongeveer overeenkomen met wat het handboek van de motor aangeeft. Soms staat een motor iets scheef waardoor de hoeveelheden iets afwijken. Reken ook de inhoud van het oliefilter mee. Schroef het nieuwe filter leeg op de motor, vul het niet alvast op met schone olie, hierdoor kunnen er vuildeeltjes in de schone kant van het filter komen en schade aan draaiende onderdelen veroorzaken.
Het terug opvullen van de motor gebeurd het beste langs de daarvoor bestemde vuldop. Hierop staat meestal een olie kannetje afgebeeld. De doppen zitten doorgaans bovenop een kleppendeksel. Peil regelmatig tijdens het vullen en houd het minimum en maximum aan volgens de originele peilstok. Vul de motor nooit te ver op. Als het olieniveau te hoog komt kan het zijn dat de zuigers van onderaf olie meenemen richting de verbrandingsruimte. Dit levert enorm veel schade op.
Wat gebeurd er met de afgewerkte olie?
Afgewerkte smeerolie hoort niet bij het huishoudelijk afval. Er zijn speciale afgifte punten op bij voorbeeld jachthavens. Het kan zijn dat hier een vergoeding voor betaald moet worden. Voorheen leverde oude olie geld op, maar dat is al lang niet meer zo. Dit geldt ook voor gebruikte olie en brandstof filters.
