Het Staartstuk is de transmissie (versnellingsbak) van de boot. Door de schakelkop wordt in het staartstuk de motor met de schroeven verbonden of losgekoppeld. Tevens dienen de staartstukken als roer.
Benamingen van een staartstuk:
Naast de naam “staartstuk” worden er nog andere benamingen gebruikt zoals “Z-drive”, “sterndrive”, “drive” of “staart”.
Volvo Penta heeft meerdere generaties van deze staartstukken gemaakt. Elke staartstuk heeft zijn eigen eigenschappen, hieronder meer over de voor- en nadelen:
Er zijn meerdere redenen/voordelen voor het gebruik van een staartstuk:
– Er blijft meer ruimte over in het jacht, omdat de motoren ver naar achter kan geplaatst worden.
– Doordat het staartstuk als roer gebruikt wordt, hoeft er geen extra kostbare ruimte aan roeren te worden opgeofferd.
– De duo prop heeft als voordeel dat het vermogen goed op het water kan worden overgezet. Hierdoor accelereert het jacht sneller, is het iets zuiniger en is de topsnelheid hoger dan vergelijkbare boten met schroefassen (Zie filmpje hieronder).
– Doordat de schroeven tegengesteld draaien wordt het wieleffect nagenoeg opgeheven. Hierdoor is het eenvoudiger varen met een duo prop staartstuk. En dit voordeel is vooral merkbaar bij een jacht met 1 motor.
Natuurlijk zijn er ook nadelen aan het gebruik van een staartstuk:
– Het staartstuk heeft meer onderhoud nodig dan een jacht met een schroefas.
– Het staartstuk bevindt zich onder water. Bij niet regelmatig onderhoud van het staartstuk kan er water in de drive komen, waardoor schade ontstaat aan het staartstuk.
Aan de 2 letters voor de generatie is te zien hoeveel schroeven het staartstuk heeft; DP betekend duo prop en SP single prop. De laatste generaties zijn allemaal duo prop. Na de letters staat de generatie zoals nu de DP-H en DP-I generatie gebruikt wordt.
De Volvo Penta DPI is de allerlaatste versie van de staartstukken. Deze is geïntroduceerd in 2019. Deze z-drive schakelt met een hydraulische koppeling in plaats van de schakelkop (zoals bij voorgaande generaties).
Deze hydraulische koppeling heeft als groot voordeel dat het schakelen veel rustiger en stiller (zonder bonk) verloopt. Daarnaast heeft de DP-I ook een ‘low speed mode’ optie, deze heeft de IPS serie ook. Hierbij slipt de koppeling van 10 tot 100 procent. Deze modus is onbeperkt te gebruiken doordat de koppeling in olie loopt en er hiermee nagenoeg geen slijtage en warmte ontstaat door wrijving.
De DPH is zoals genoemd een van de laatste generaties. Ook deze drive was onderhevig aan kleine updates. Dit resulteert in verschillende versies die gekenmerkt worden door de opvolg letter na DPH; de eerste versie is de DPH-A gevolgd door DPH-B enz.
De DPH is een stuk groter dan de eerder geproduceerde staartstukken (uitzondering is de IPS). Dit staartstuk kan daarom meer koppelen aan dan voorgaande generaties. Het staartstuk heeft ook grotere assen en een grotere olie capaciteit dan voorgaande modellen. Ook bevinden de stuurcilinders zich in tegenstelling tot eerdere generaties op het staartstuk. Bij een jacht met 2 motoren zijn de drives met een stang verbonden en is de anode geplaatst boven de uitlaat, in plaats van achter de schroeven. Voor deze serie drives staan motoren met een EVC aansturing
De DPE en DPG zijn nagenoeg gelijk aan elkaar. De DPG is de laatste in deze generatie en wordt alleen gebruikt achter de KAD 300. De stuurcilinder bevindt zich in de boot en is hierdoor minder kwetsbaar. Wel ontstaat er na verloop van tijd spelling op de staartstukken door slijtage in de lagerbussen (het staartstuk kan een paar centimeter heen en weer worden gehaald). Voor deze serie drives staan motoren met een EDC aansturing.
Dit staartstuk word gebruik achter motoren met een lager koppel zoals de D3 en diverse benzine motoren.
